Słowniczek starszej mowy W kwadratowych nawiasach podano proponowaną wymowę.
a'baeth [aweth*] – całować, pocałować aard, ard [ard] – góra, górny, najwyższy aark, aark – kra, kra abb – ujście addan [adan] – tańczący aedd [ejd/ed] – okruch aefder – później aen [en] – z, do, na aenye [ejnje/enje] – ogień aesledde [esled] – jeździć na sankach aespar – strzelać aevon [ewon/ejwon] – rzeka aép [ep] – w, potomek (tylko jako przedimek) aine [ain] – światło an [an] – mały, także rodzajnik nieokreślony an'givare [angivr] – donosiciel, szpieg a'taeghane [ategan] – dzisiaj arse [auarse/ars] – rzyć (zad) eate – lato beanna [benna] – kobieta beann'shie [benszi] – demon rodzaju żeńskiego obwieszczający czyjąś śmierć Birke – równonoc wiosenna blath [blath*] – kwiat, kwiatuszek blathan – girlanda, kwiat (dopełniacz: blathanna) bleidd [blejd] – wilk bloed [blojw/bleuw**] – krew bloede [blojwe/bleuwe**] – krwawy, cholerny cáelm [kelm] – spokój, spokojnie, wolno, powoli (także rzeczownik) cáemm [kem] – iść, przybywać caen [ken] – móc caer [ker] – warownia, gród cáerme [kerm] – los, dola Cáerme [kerm] – Przeznaczenie carn [karn] – kurhan ceádmil [kedmil] – witaj cerbin [kerbin] – kruk cinerea [kinere/kinereja] – żyrytwa dearme [derme] – śpij, spać, dobranoc deireadh [dered] – koniec, kończyć deith [deth*] – płomień deithwen – biały płomień dh'oine [din/duan] – człowiek dhu – czarny dice [dike] – mówić d'yaebl [diebl] – diabeł dol [dol] – dolina elaine [elein] – piękny en [en] – rodzajnik nieokreślony (En Dh'oine – jakiś człowiek) enid – stokrotka ess [es] – jest; esse [esse] – będzie; essea [essea] – jestem; esseath [esseath] – jesteś evall [ewal] – koń evelienn [evelien] – wszystko, wszyscy feainne [fenne] – słońce en [fen] – błonie foilé [fouil/faul] – szalona folie [foli] – szaleństwo gar'ean [garen] – uwaga, uważaj geas [gesz] – przekleństwo, klątwa, zew gláeddyv [gladif***] – miecz glean – dolny, niski gleanna – dolina glosse – patrzeć, oglądać Glyswen – Biała Rzeczka gwen, gwyn – biały gvalch'ca [falkka] – sokolica, sokoliczka gynvael [ginvejl***] – lodu hanse – zbrojna drużyna przyjaciół hav'caaren [hafcaarn] – słowo kojarzące się z drapieżną chciwością hen [hen] – starszy, stary (np. muirehen – stare morze) ichaer [ikeer] – krew (np. Seidhe Ichaer – krew elfów) imbaelk – kiełkowanie inis [inis] – wyspa invaerne – zima kelpie – groźny i złośliwy duch morza laeke – jezioro lara [lara] – mewa lionors [lijonors] – lwica llamas – dojrzewanie luned [luned] – córka me [me] – moja, mój, mnie meáth – spotkać milva [milwa] – kania mire – patrzeć, oglądać mistle – jemiołuszka minne [mine] – miłość Midaëte – przesilenie letnie Midinvaerne – przesilenie zimowe muire [mure] – morze modron – matka morvudd [morvud] – wrogowie naev'de [neewde] – dziewięć neén [nen] – nie pest – zaraza, mór, dżuma que – co quirk, quirk – ćwir, ćwir raenn [ren/rein] – biec, biegać rhena [rena] – królowa scoia'tael [skoateel] – wiewiórki seidhe [szei] – elf sidh [szi lub szjidi] – elfem shaent [szent] – śpiewać sledd [sled] – sanki sor'ca [sorka] – siostrzyczka spar [spar] – strzelać (n'aen aespar a me – nie strzelaj do mnie) spar'le – zastrzelić go straede [stred] – droga squaess [skess] – przepraszać (squaess'me – przepraszam), wybaczać tearth [terth] – lęk, bać się taedh [teu] – bard tedd [ted] – dzień, czas, pora tirth [tirt] – dzik tor [tor] – wieża tvedeane [tfeden] – dwanaście, tuzin va [wa] – iść va fail – do widzenia vara – towar vatt'ghern [watgern] – wiedźmin Velen – równonoc jesienna veloë [weleu**] – szybko vort [fort] – od siebie, precz, dalej, dłużej (shaente vort – śpiewaj dalej ) wedd [wed] – dziecko weddin – dziecko, dziecię wen – biały (występuje głownie jako sufiks -wen) woed, woéd [ueud**] – las, lasu woedd [weud**] – lasu, leśny yeá [jea] – tak yghern [yighern***) – skolopendromorf yn [yin***] – na, jeden/przedimek określony ys [yis***] – w dół, z zireael [cirejl] – jaskółka zvaere [zweir] – przysięgać
Uwagi odnośnie wymowy
* – „th” jak w angielskim „moth” ** – „eu” jak we francuskim „peux” *** – chodzi o dźwięk pomiędzy „y” a „i”
Wyrażenia i przykłady
A d'yaebl aep arse – W diabła rzyć Aedd Gynvael – Okruch Lodu Aen N'og Mab Taedh'morc – Ćwiczenia Dla Młodych Bardów Aenyell'hael – Chrzest ognia; „hael” jest też używane jako pełne szacunku pozdrowienie Aevon y Pont ar Gwennelen – Rzeka Alabastrowych Mostów Ceann Treise – kaskada w Brokilonie Duén Canell – Miejsce Dębu En'ca minne – Maleńko miłości En Dh'oine aen evall a straede – Jakiś człowiek jedzie konno drogą Feainnewedd – Dziecko Słońca (gatunek kwiatów, prawdopodobnie słonecznik) Gwenllech – Rzeka Białych Kamieni Gwynbleidd – Biały Wilk vessekheal – zerrikański toast
Odrobina gramatyki
Przeczenia: Bardzo podobny system, jak w języku francuskim, szczególnie dopełnień dalszych i bliższych, na przykład: N'te va to „Nie idź”. (Neen te va = N'te va). -anna – kogo, czego? (blathanna – kwiatów) – częsta końcówka dopełniacza -aep – dopełniacz w funkcji dzierżawczej, także „potomek”: Cahir aep Ceallach – Cahir (potomek) Ceallacha -en – operator czasu przyszłego: N'aen aespar a me to „Nie strzelaj do mnie” (Nie zastrzel mnie), a ell'ea – Va'en aesledde, ell'ea? oznacza „Pójdziemy na sanki, dobrze?”. Uwaga: Końcówka pytająca ell'ea, normalna w dialekcie Skellige, jest niegrzeczną formą w klasycznej Starszej Mowie, w której pytanie tworzy się intonacją. Formą przeczącą jest nell'ea. Pytania można też chyba zadać przez inwersję: zamiast Aeen esseath Sidh? można też powiedzieć Ess'ae'n Sidh?
|